Isang kalabaw lang ang puhunan ni Ariel Morales mula Sta. Rita, Pampanga nguni't sapat na ito para simulan ang magandang pagbabago sa kanyang buhay. Pinatunayan niyang hindi hadlang ang maliit na simula kung may tiyaga, tapang, at malasakit sa pamilya. Mula sa isang bote ng gatas, ngayon ay tahanan, edukasyon, at mas matatag na kinabukasan ang naibigay niya sa kanyang pamilya at lahat ay mula sa tulong ng kanyang mga alagang kalabaw.

Hindi man nakapagtapos ng kolehiyo, pinatunayan ni Ariel na ang tiyaga at diskarte sa buhay ay sapat upang makamit ang pangarap para sa pamilya.

“Nag-alaga ako ng isa, tapos dumami. Tuluy-tuloy lang hanggang sa lumago,” ani Ariel, habang nakangiting binabalikan ang simula ng kanyang paglalakbay sa pagkakalabawan. Wala raw sa kanilang pamilya ang may lubos na kaalaman sa ganitong gawain. Kaya’t lahat ay natutunan niya sa aktwal na karanasan at sa tulong na rin ng mga kakilala.

Isa sa mga mahahalagang koneksyon ni Ariel ay mula sa Provincial Veterinary Office (PVO), na siyang nagpakilala sa kanya sa DA-Philippine Carabao Center (DA-PCC). Mula noon, unti-unting nagbukas ang mas maraming oportunidad para sa kanilang maliit na kabuhayan. Sa kasalukuyan, may 49 na kalabaw si Ariel, 29 sa mga ito ay inahin at patuloy siyang nagbebenta ng gatas. Umaabot sa PHP50 ang bentahan ng bawa't 150 ml na bote ng gatas ng kalabaw, at ang mga produkto niya ay umaabot pa sa Guagua at Zambales. 

Wala namang may karanasan sa ganitong gawain sa aming pamilya kaya’t lahat ng natutunan ko ay mula mismo sa aktwal na karanasan at sa gabay ng mga kakilala na handang tumulong. Nag-alaga ako ng isa, tapos dumami. Tuluy-tuloy lang hanggang sa lumago.

Ariel Morales, Carapreneur sa Sta. Rita, Pampanga

Hindi naging madali ang lahat. Ayon kay Ariel, “Sa umpisa talaga ay mahirap magbenta, lalo na kung hindi ka kilala. Mahirap i-market ang gatas mo kung wala pang tiwala ang mga tao sa'yo,”aniya.  Nguni't sa pagdaan ng panahon, unti-unting nakilala ang kanyang produkto at ngayon, hindi na sila nahihirapan sa pagbebenta. 

Bago niya pinasok ang pagkakalabaw, si Ariel at ang kanyang pamilya ay nagtatanim at nagtitinda ng gulay. Limang taon silang pumupunta sa Balintawak kung saan sila may puwesto. Nguni't sa paglipas ng panahon, nakita nila na mas maganda ang kita sa gatas. “Mahina ang gulay, lalo na 'pag dumating ang bagyo. Simula nang sumuong kami sa pagkakalabaw, tumigil na kami sa pagtatanim,” paliwanag niya.

Hindi lamang sa kabuhayan umikot ang kanyang tagumpay. Ang gatas ng kalabaw ay naging dahilan din upang makapag-aral ang kanyang mga anak. 

“Nakapagpatayo ako ng bahay, tapos napag-aaral ko pa ‘yong tatlong anak ko. Gatas din ang pinagkukuhanan ng gastos para sa maintenance ng asawa ko—halos PHP10,000 ‘yon kada buwan,” ani Ariel. 

Sa panahon ngayon, kung saan maraming pamilyang Pilipino ang hirap itaguyod ang edukasyon ng anak, isang inspirasyon ang kwento ni Ariel.

Kamakailan lang ay naawardan siya ng bulugan at ito ang kauna-unahang pagkakataon niyang makatanggap ng ganitong biyaya mula sa ahensya.

“Sinubukan ko lang mag-apply sa tulong na rin ng PVO at nalaman naming pwede pala, buti na lang at sinuwerte,” aniya.

Hindi rin niya nakakalimutang pasalamatan ang kanyang mga anak na laging handang tumulong tuwing walang pasok. Isang taon na lamang ay magtatapos na ang panganay niya sa kolehiyo, habang ang dalawa ay papasok na rin ng kolehiyo. Si tatay Ariel ay patunay na hindi kailangan ng marangyang pamumuhay para masabing matagumpay. Ang mahalaga ay may direksyon, diskarte, at dedikasyon sa bawat hakbang.

Pagkatapos ng isang mahabang araw, ang kalabaw na kanyang inalagaan mula sa isa hanggang maging halos 50 ay hindi lang mga alagang kalabaw para sa kanya. Ito ang naging tulay sa mas magandang kinabukasan. Si Ariel Morales ay isang larawan ng isang masigasig na carapreneur, masipag, at inspirasyon sa marami.